Müslüman Oluşu
Nuh Ha Mim Keller, 1954`de Washington eyaletinde dindar bir Katolik ailenin çocuğu olarak doğar ve Katolik Hristiyan olarak yetişir. Baba tarafından Alman, anne tarafından İskoçyalıdır. Felsefe öğrenimi gördüğü 1970-80 yılları arasında derin düşüncelere daldığı yolculuk, Müslüman olmasıyla sonuçlanır. Bundan hemen hemen 30 yıl sonra özellikle İngilizce konuşan Batı dünyasının geleneksel, ılımlı Müslümanları arasında otorite sesler arasına girer.
Keller, Fransız filozof Paul Ricoeur ile Chicago Üniversitesi`nde ve Andrew J. Bjelland ile Gonzaga Üniversitesi`nde felsefe eğitimi alır. Çocukluğunda Hristiyanlık sorgulanmaz, soru sorulmaz bir dini hayat sağlar kendisine. Katolik bir üniversiteye gidişi ile daha fazla okur ve dinle alakası artar, inancı ile ilgili sorgulaması da böylece başlar. Felsefe okuduğu yıllarda Felsefenin kendisine iki soruyu sormayı öğrettiğini söyler; “Ne demek istiyorsun ve nasıl biliyorsun?” Bu soruları öncelikle kendi dinine sorar, ama hiç bir cevap alamaz. Bu durum Hristiyanlıkla ilgili görüşlerini gözden geçirmesine sebep olur.
Nuh Keller sadece Batı felsefesini okumakla yetinmez. Cevap bulamadığı sorulara başka kaynaklardan cevap aramaya başlar. O yıllarda Gazali`yi, Seyyid Hüseyin Nasr`ı, daha sonra da Kur`an-ı Kerim tercümeleri okur. Okuduğu tercüme olmasına rağmen ondaki ilahi manaları kavrar ve Kur`an`ın kutsal kitap olduğu yönündeki kanaati güçlenir. Kur`an`ı daha iyi anlamak için 1975’de Chicago Üniversitesi’nde klasik Arapça öğrenmeye başlar. 1976’da Kahireye gider, 1977’de El Ezher Üniversitesi’nde Müslüman olur ve 1979’da California Üniversitesi`nde Felsefe alanında yüksek lisansını tamamlar.
Arapça öğrenmek için gittiği Mısır`da Müslüman oluncaya kadar geçirdiği süreçte, karşılaştığı Müslümanlar İslam üzerine düşünmesinde önemli rol oynarlar.
“Mısır`da iyi veya kötü bir çok Müslümanla tanıştım. Hepsi de başka hiç bir yerde rastlamadığım şekilde kutsal kitaplarının şöyle ya da böyle etkisinde kalmış insanlardı.
Bir gün bir adam Nil Nehri’nin kenarında yüzü suya dönmüş olarak namaz kılıyordu. Ben de önünden geçecek oldum, sonra namaz kıldığını fark edince, rahatsız etmemek için arkasından dolandım. Kendi yoluma giderken, dini ve kendisi hakkında çok az fikrim olan bu adama şöyle bir baktım, Allah`a kendini vermişti ve benim varlığımın farkında bile değildi… İbadet edişinde beni kendine çeken görkemli bir şeyler vardı; özellikle de Batı’dan gelen bir yabancı için.
Diğeri bir delikanlıydı, benim az bir Arapçam, onun az bir İngilizcesi vardı. Bir süre birlikte yürüdük. Bana elinden geldiğince İslamı anlattı. Ayrılırken, bana dua etti; inşallah Müslüman olurum diye. Diğer biri Yemenli bir arkadaşımdı. Bir gün bana, Arapça öğrenmeme yardımcı olur düşüncesiyle Kur`an getirdi. Otel odasındaydım ve oturduğum sandalyenin yanında bir masa yoktu. Adetim üzere okuduğum kitapları yere koyardım, Kur`an`ı da diğer kitapların üzerine yere koydum. Sessizce eğildi, Kur`an`ı yerden aldı, yukarı bir yere koydu. Bu beni şaşırttı çünkü dindar biri olmadığını biliyordum. Fakat İslam’ın üzerindeki etkisi besbelliydi.
Diğeri tepeden tırnağa siyahlar giyinmiş yaşlı bir Yemenli kadındı. Tozlu bir yolda toza bulanmış bir halde bisikletimin yanında yürüyordum, kadın yanımdan geçerken, bana bakmadan elime bozuk para sıkıştırdı. Çünkü fakir olduğumu sanmıştı, üstelik Müslüman olmadığım belliydi. Karşılığında sırf Allah`tan beklentisi vardı. Bu olay İslam hakkında beni çok düşündürdü.”
Aynı yıl, Suriye ve Ürdün`de Müslüman alimlerle İslami eğitim almaya gider. Şam`da Sheikh ‘Abd al-Wakil al-Durubi ile Şafii Fıkhî ve Akaid, Sheikh ‘Abd al-Rahman al-Shaghouri ile Sufilik ve Akaid, Amman’da Sheikh Yunus Hamdan ile Kur’an Tecvidi ve Şafii Fıkhî, Amman`da Sheikh Nuh ‘Ali Salman al-Qudah ile Şafii Fıkhî, Sheikh Shu’ayb al-Arna’ut ile Hadis ve Hanefi Fıkhî, Sheikh Ahmad al-Jammal ile Hanefi Fıkhî ve Akaid dersleri alır.
1982’de Şam`da Şeyh Shaghouri`nin derslerine devamla, Şazeliyye tarikatına girer. 15 yıl sonra Şeyh Shaghouri, irşad faaliyetlerini yürütmesi için postnişini Keller`e bırakır.
Keller`i özellikle de İngilizce konuşulan ülkelerden geniş bir talebe grubu takip etmeye başlar. Amerika, Kanada, İngiltere, Avustralya, Türkiye, Pakistan ve Ortadoğu’dan talebelerine daha iyi hizmet etmek için dünyanın çeşitli şehirlerinde sohbetler verir ve irşad faaliyetlerini sürdürür. Oxford, Cambridge Stanford, Harvard, MIT (Massachusetts Institute of Technology) California Üniversitesi gibi üniversitelerde halka açık sohbetler yapar.
Reliance of the Traveller ve Batıdaki Etkileri
Keller, sufiliği yaymak için geniş bir yelpaze içeren kitaplar ve makaleler yayınlar. Batı`da büyük etki ve yankı uyandıran en önemli eseri; İmam Ahmed ibnu`n Nakib`in “Umdetu’s-Salık Ve Üddetu’n-Nasık ” Şafii fıkhını ele aldığı açıklamalı kaynak kitabının tercümesidir.
İngilizceye “Reliance of the Traveller “ olarak çevrilen kitapta 6000 şeriat kuralı yer almaktadır ve kitap İngilizce’ye çevrilen kitaplar arasında alanında bir ilk olma özelliğini taşımaktadır.
Tercümeye 1982’de başlar, Şeyh Abdul Vakil tarafından beş yıl içinde tekrar tekrar gözden geçirilir, Şeyh Abdul Vakil al-Durubi ve Şeyh Nuh Ali Salman al-Qudah tarafından kendisine icazet verilir. 1990`da ilk basımı yapılan kitabın, otuzbin kopyası yapılmıştır. Kitap sadece Batı ülkelerinde geniş bir okuyucu kitlesi bulmamış, aynı zamanda, İngiltere ve Amerika`da üniversite seviyesinde İslam fıkhı öğreten gayrimüslim akademisyenlerin başvurdukları standart bir referans kitabı durumuna gelmiştir.
Şeyh Keller şu anda karısıyla Umman Ürdün`de yaşıyor. Zamanını tercüme, makale, kitap yazma ile ve irşad faaliyetleriyle geçiriyor.
Eserlerinden bir kaçı;
- Sufism and Islam
- Part In A Storm A Fiqh Solution to the Qibla of North America
- Sea Without Shore: A Manual of the Sufi Path
- Dala’il al-Khayrat – The Waymarks of Benefits
- The concept of Bid`a in Islamic Shari`a
- Reliance of the Traveller: The Classic Manual of Islamic Sacred Law Umdat Al-Salik
Araştırma; Rabia Yener
Haziran/2012
Kaynak;
Yorum Bırakın / Leave a Comment